Het is belangrijk om er op te wijzen dat er eigenlijk geen enkele klacht is die typisch is voor darmkanker. Afhankelijk van de grootte en het stadium kan darmkanker verschillende klachten geven, klachten die vrij uiteenlopend kunnen zijn. Een ontaarde poliep of een klein gezwel van 1,5 à 2 cm groot vaak geeft nog geen last. De stoelgang kan zonder hinder passeren, de vertering verloopt normaal. Eventueel kan er wat bloedverlies zijn maar dat met het blote oog nog niet zichtbaar is (occult bloed). Vandaar het belang van het gebruik maken van de testen die dit bloedverlies toch kunnen opsporen (cfr. o.a. bevolkingsonderzoek)
Als het gezwel stilaan groter wordt kan de stoelgang soms iets moeilijker passeren, kunnen er daardoor krampen en pijn ontstaan en kan er soms wel meer bloedverlies optreden. Dit kan ook aanleiding geven tot bloedarmoede.
Dergelijke bloedarmoede kan op zich dan tekens van vermoeidheid, ijl gevoel in het hoofd of kortademigheid veroorzaken. Het is haast altijd een bloedarmoede die gepaard gaat met een tekort aan ijzer in het bloed. Dat zal je huisarts meestal wel kunnen nakijken in het bloedonderzoek.
Als je de anatomie van het colon (de dikkedarm) iets meer in detail bestudeert kan je hieruit ook enkele zaken afleiden wat de symptomen betreft. Het rechter colon (het colon ascendens) is wat breder en zal pas later klachten van vernauwing van de darm gaan geven. Het zullen eerder de bloedarmoede en het ijzertekort zijn die op de voorgrond zullen staan.
Het linker colon (het colon descendens) is wat smaller en zal voor een gezwel van dezelfde grootte wel eerder klachten van vernauwing gaan geven. Krampen, een wisselende stoelgang en vooral een veranderd stoelgangpatroon zullen hiervan een gevolg kunnen zijn.
Maar opnieuw dient te worden gezegd dat andere darmziekten die niets met darmkanker te maken hebben gelijkaardige klachten kunnen veroorzaken. Dus zeker niet panikeren als deze klachten je bekend voorkomen. Wel contact opnemen met je huisarts!
Een grotere poliep of een gezwel in het rectum (de endeldarm) kan soms het gevoel van valse stoelgangsnood geven... Het gevoel hebben dat men steeds naar het toilet moet gaan maar uiteindelijk blijkt het vals alarm. Rood bloedverlies kan dan ook een teken zijn. Gelukkig is rood bloedverlies meestal afkomstig van een goedaardig probleem, zoals aambeien of hemorroïden. Een rectaal touché (onderzoek met de vinger) door de huisarts is in dergelijk geval wel aangewezen.
Darmkanker kan soms al enkele jaren aanwezig zijn in de darm vooraleer het klachten geeft. Dat is eigen aan de trage groei van darmkanker. Dat is eigenlijk een gunstige eigenschap vanuit het standpunt van preventief onderzoek.
Door het feit dat de klachten van darmkanker pas optreden wanneer het al wat groter is, hebben we er alle belang bij om het zo vroeg mogelijk op te sporen. Vandaar onderstrepen we nogmaals het belang van het testen van de stoelgang op spoortjes bloed die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Een eenvoudige "poepsimpele"test, excuses voor het woordgebruik, (de zgn. iFOB-test of "mascara"-test) die heel wat leed kan voorkomen. Bespreek het met je huisarts.
Dr. Luc Colemont, maagdarmspecialist en mede-oprichter vzw Stop Darmkanker
